Instalacja i konfiguracja systemu Arch Linux – przewodnik dla zaawansowanych

Arch Linux to dystrybucja Linuksa, która cieszy się dużą popularnością wśród zaawansowanych użytkowników ze względu na swoją elastyczność, minimalizm i filozofię KISS (Keep It Simple, Stupid). Instalacja Arch Linux może być wyzwaniem, ale daje pełną kontrolę nad systemem operacyjnym. W tym artykule przeprowadzimy Cię przez proces instalacji i konfiguracji Arch Linux, zakładając, że masz już pewne doświadczenie z systemami Linux.

Przygotowanie do instalacji

Wymagania sprzętowe

Przed przystąpieniem do instalacji Arch Linux, upewnij się, że Twój sprzęt spełnia minimalne wymagania systemowe. Arch Linux jest stosunkowo lekki, ale oto podstawowe wymagania:

• Procesor: 64-bitowy (x86_64)
• Pamięć RAM: minimum 512 MB, zalecane 2 GB
• Dysk twardy: minimum 2 GB wolnego miejsca, zalecane 20 GB
• Połączenie internetowe: wymagane do pobrania pakietów

Pobieranie obrazu ISO

Pierwszym krokiem jest pobranie najnowszego obrazu ISO Arch Linux z oficjalnej strony internetowej. Możesz to zrobić, odwiedzając stronę pobierania Arch Linux. Wybierz najnowszą wersję i pobierz plik ISO.

Tworzenie bootowalnego nośnika

Po pobraniu obrazu ISO, musisz utworzyć bootowalny nośnik, taki jak pendrive lub płyta DVD. Możesz to zrobić za pomocą narzędzi takich jak Rufus (dla Windows) lub dd (dla Linux). Oto przykładowe polecenie dd:

sudo dd if=archlinux-xxxx.xx.xx-x86_64.iso of=/dev/sdX bs=4M status=progress && sync

Upewnij się, że zastąpiłeś „xxxx.xx.xx” odpowiednią wersją ISO oraz „/dev/sdX” odpowiednim urządzeniem docelowym.

Instalacja Arch Linux

Bootowanie z nośnika

Po utworzeniu bootowalnego nośnika, uruchom komputer z tego nośnika. W zależności od BIOS/UEFI Twojego komputera, może być konieczne zmienienie kolejności bootowania w ustawieniach BIOS/UEFI.

Konfiguracja sieci

Po uruchomieniu systemu z nośnika, pierwszym krokiem jest skonfigurowanie połączenia sieciowego. Możesz to zrobić za pomocą narzędzia ip lub iwctl (dla sieci bezprzewodowych). Oto przykładowe polecenia:

# Dla połączenia przewodowegoip link set eth0 updhcpcd eth0# Dla połączenia bezprzewodowegoiwctldevice liststation wlan0 scanstation wlan0 get-networksstation wlan0 connect YOUR_SSID

Aktualizacja zegara systemowego

Upewnij się, że zegar systemowy jest aktualny, używając polecenia:

timedatectl set-ntp true

Partycjonowanie dysku

Przed zainstalowaniem systemu, musisz odpowiednio podzielić dysk na partycje. Możesz użyć narzędzia fdisk lub cfdisk. Oto przykładowe kroki z użyciem cfdisk:

cfdisk /dev/sdX

Utwórz następujące partycje:

• Partycja root (/) – minimum 20 GB
• Partycja swap – zalecane 2 GB lub więcej
• Opcjonalnie: partycja /home – zależnie od potrzeb

Formatowanie partycji

Po utworzeniu partycji, musisz je sformatować. Oto przykładowe polecenia:

mkfs.ext4 /dev/sdX1 # Partycja rootmkswap /dev/sdX2 # Partycja swapswapon /dev/sdX2 # Aktywacja partycji swapmkfs.ext4 /dev/sdX3 # Opcjonalna partycja /home

Montowanie partycji

Teraz musisz zamontować partycje, aby móc zainstalować system:

mount /dev/sdX1 /mntmkdir /mnt/homemount /dev/sdX3 /mnt/home

Instalacja podstawowego systemu

Użyj narzędzia pacstrap do zainstalowania podstawowego systemu:

pacstrap /mnt base linux linux-firmware

Generowanie pliku fstab

Po zainstalowaniu podstawowego systemu, wygeneruj plik fstab:

genfstab -U /mnt >> /mnt/etc/fstab

Chrootowanie do nowego systemu

Przejdź do nowo zainstalowanego systemu za pomocą polecenia arch-chroot:

arch-chroot /mnt

Konfiguracja systemu

Teraz możesz skonfigurować podstawowe ustawienia systemu:

• Ustawienie strefy czasowej:

ln -sf /usr/share/zoneinfo/Region/City /etc/localtimehwclock --systohc

• Konfiguracja lokalizacji:

echo "en_US.UTF-8 UTF-8" >> /etc/locale.genlocale-genecho "LANG=en_US.UTF-8" > /etc/locale.conf

• Ustawienie nazwy hosta:

echo "myhostname" > /etc/hostname

• Konfiguracja pliku hosts:

echo "127.0.0.1 localhost::1 localhost127.0.1.1 myhostname.localdomain myhostname" >> /etc/hosts

Instalacja bootloadera

Na koniec zainstaluj bootloader, aby móc uruchomić system. Najpopularniejszym wyborem jest GRUB:

pacman -S grubgrub-install --target=i386-pc /dev/sdXgrub-mkconfig -o /boot/grub/grub.cfg

Reboot i pierwsze uruchomienie

Po zakończeniu konfiguracji, opuść środowisko chroot i zrestartuj system:

exitumount -R /mntreboot

Konfiguracja po instalacji

Tworzenie użytkownika

Po pierwszym uruchomieniu systemu, zaloguj się jako root i utwórz nowego użytkownika:

useradd -m -G wheel -s /bin/bash usernamepasswd username

Umożliw użytkownikowi korzystanie z sudo, edytując plik /etc/sudoers:

EDITOR=nano visudo

Odkomentuj linię:

%wheel ALL=(ALL) ALL

Instalacja środowiska graficznego

Jeśli chcesz korzystać z interfejsu graficznego, musisz zainstalować odpowiednie pakiety. Oto przykładowe polecenia dla środowiska GNOME:

pacman -S xorg gnome gnome-extrasystemctl enable gdmsystemctl start gdm

Instalacja dodatkowego oprogramowania

Arch Linux oferuje szeroki wybór oprogramowania dostępnego w repozytoriach. Możesz zainstalować dodatkowe pakiety za pomocą pacman. Oto kilka przykładowych poleceń:

pacman -S firefoxpacman -S libreofficepacman -S vlc

Aktualizacja systemu

Regularne aktualizowanie systemu jest kluczowe dla jego bezpieczeństwa i stabilności. Możesz to zrobić za pomocą polecenia:

pacman -Syu

Gratulacje! Udało Ci się zainstalować i skonfigurować Arch Linux. Teraz możesz cieszyć się pełną kontrolą nad swoim systemem i dostosowywać go do własnych potrzeb.